به نام اهورا مزدا

همت وهوخت وهورشت اندیشه نیک ،گفتار نیک وکردار نیک

۱۳۸۹ آذر ۲۴, چهارشنبه

نيكي در دين زرتشت

 
نيكي كه واژه اوستايي آن «هو» است از صفاتي به شمار مي*رود كه در سراسر فرهنگ ديني ستوده شده و داراي چنان پايگاهي است كه در توصيف از اهورامزدا بارها چنين گفته شده «اهورامزدا سرچشمه نيكي است. در *يسناي هات ١٢بند-١ چنين آمده: «من اهورامزدا را آفريننده*ي همه چيز مي*دانم و استوارم بر اينكه او نيكي و راستي است، مقدس است، فروغمند است، دانا و تواناست، همه نيكي*ها از اوست، هنجار (نظام) هستي كه در سراسر گيتي ديده مي*شود، از او به وجود آمده است و كرات درخشنده از فروغ بي*پايان او درخشانند.
همچنين در بسياري از بندهاي گاتها اهورامزدا را سرچشمه منش نيك و نيكي خوانده و به هنگام ستايش از اهورامزدا تصريح شده است كه با انديشه*نيك، گفتارنيك، و كردارنيك اهورامزدا را پرستش مي*كنيم و نماز مي*بريم. اما نيكي در اين فرهنگ به هنگامي سزاوار ستايش دانسته شده است كه براي ديگران هم بهره نيك داشته باشد و شخصيتي نيكوكار خوانده مي*شود كه نتيجه كار و رفتار آن كس در راه بهره بخشي به ديگران باشد.
در اين باره در نيايش همازور دهمان همه*جا به نيكي و به نيكوكاري تاكيد شده است و مي*افزايد: همه نيكوان هميار و يگانه باشيد، فزون توانا باد نيك انديش، و داناي راد نيكخواه، فزون توانا باد نيك منشان جهان و زندگي شان دراز باد مردمان نيك و نيك رسان، فزون توانا باد نيكويي در گيتي و مينو، درود و نيايش فراوان باد بر نيكوكاران و كارنيك و دهش نيك اشوداد كه در هفت كشور زمين باشد، شادي و آرامش در زندگاني پر از آسايش بهره كسي است كه در انديشه*نيك و در گفتار و كردارنيك و نيكي*اش به همه رساد. از آسمان نيك باراد. از زمين نيك روياد و نيكان و مردمان از آن بهره*مند شوند. بد انديشان از آن بهره نيابند، مگر نيكوكار شوند. اي اهورا نيايش ما را بپذير، باشد كه از زمره نيكان باشيم.
ديرزيويم- درست زيويم- شادزيويم- كامروا زيويم – گيتيمان به كام تن باد و مينومان به كام روان – از نيكان و نيكوكاران و هميار با همه پاكان باشيم.
از اين جهت است كه در اين فرهنگ تنها نيك بودن بسنده نيست؛ بلكه بايد اين نيكي پرتوافكن بر ديگران باشد و ديگران هم از نيكي بهره برگيرند. در اين آموزش*ها بهترين نماز و نيايش هنگامي پذيراي درگاه اهورامزدا است كه همراه با نيكي و نيكوكاري نسبت به خود و ديگران باشد. در يسنا ٢٩ بند ٤ در تقرب به اهورامزدا چنين آمده است: «اي اهورامزدا با انديشه*نيك و گفتارنيك و كردار راست و با نيكوكاري و پرهيزگاري مي*خواهيم به آستان تو نزديك شويم و به تو رسيم.» بنابراين همان*طور كه در پيش گفته شد در فرهنگ زرتشتي نيكي آنگاه ستوده مي*شود كه براي خود و ديگران نيكي به بار آورد و سود و بهره نيك داشته باشد.
در اينجا در خوربازگويي است كه واژه «هو» همان*گونه كه در اوستا نيك و نيكي معني مي*دهد، در فرهنگ عرفاني نيز واژه «هو» در سرلوحه*ي گفتارها و نوشته*ها جاي گرفته است بسياري از اشعار و سروده*ها با اين كلمه آغاز و جاي الله و خدا و در رديف حق آورده مي*شود آن چنان كه در ترجيع*بند عزلي چنين آمده «هو حق مددي، مولا نظري»
كوتاه سخن آنكه يك زرتشتي واقعي براي شناسايي اهوراي يكتا بايد در راه نيكي گام نهد. نيكي ببار آورد و ديگران را از نيكي بهره*مند سازد و در اين صورت است كه اهورامزدا را شناخته و در راه تقرب به او گام برداشته است. پس براي استحكام پايه*ي اخلاقي نونهالان شايسته است كه پدران و مادران در خانه و خانواده اين بنياد اخلاقي را از زمان كودكي به فرزندان خود بياموزند و پايه*ي انديشه و گفتار و كردار آنها را بر نيكي و بهره*بخشي به ديگران استوار دارند. زيرا از اين راه است كه در زندگاني اجتماعي خود را دوست و به يار جامعه و افراد دانسته و عضوي سودمند و سودبخش خواهد بود.
بنابراين نيكي راستين آن است كه بهره*ي آن به خود و ديگري ارزاني شود. و اين آموزش عالي را همواره بايد در نظر داشت كه «شادي و خوشبختي هنگامي پايدار مي*ماند كه نيكي و نيكوكاري به آفريدگان اهورامزدا برسد و جهان و جهانيان از نيكي و شادي برخوردار باشند. اين است راه رستگاري در گيتي و مينو»
اميد آنكه در راه نيكي گام برداريم و از نيكي خود ديگران را هم بهره*مند سازيم.

نوشته: زنده*ياد اردشير جهانيان

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر