به نام اهورا مزدا

همت وهوخت وهورشت اندیشه نیک ،گفتار نیک وکردار نیک

۱۳۸۹ آذر ۲۲, دوشنبه

پیام اشوزرتشت

نگاهی بر فرازهای دین زرتشت
به خشنودی اهورامزدا

*گزیده ای از پیام اشوزرتشت

خوشبختی از آن کسی است که در پی خوشبختی دیگران باشد. یسنا ۴۳ بند ۱

از کسانی باشیم که جهان را به سوی تازگی و آبادانی و مردم را به سوی راستی و پارسایی راهنمایی می کنند. یسنا ۳۰ بند ۹

بهترین گفته ها را به گوش بشنوید، با اندیشه ای روشن بر آن بنگرید سپس هر زن و مرد آزادانه راه خود را برگزینید. یسنا ۳۰ بند ۲


نگاهی گذرا بر فرازهای دین زرتشت

*دین اشوزرتشت
اشوزرتشت پیام آور آیین راستی و خرد، 1768 سال پیش از میلاد، به روز ششم فروردین در سرزمین ایران زاده شد. کتاب اوستا زادگاه پیامبر را "َرگه" (RAGEH) محلی در کنار رودخانه ی "درجی" (DROJI) و در نزدیکی دریاچه ی چیچست (ارومیه) گزارش کرده است.

پدر اشو زرتشت پورشسب، مادرش دغدو (DOGHDUO) و همسر وی هووی (HVAVI) نام داشت، فرزندان اشوزرتشت سه پسر به نام های ایستدواسنر، اروتدنر و خورشید چهر و سه دختر به نام های ترینی، فرینی و پورچیستا بودند. اشوزرتشت در نوجوانی باورهای خرافی مردم و پرستش خدای پنداری را نادرست خواند. آن گاه در 20 سالگی، تنهایی را برگزید و به طبیعت روی کرد و پروردگار خود را با دیده ی دل شناخت. وی در 30 سالگی از سوی خداوند به پیامبری برگزیده شد و برای نخستین بار، آیین یکتا پرستی را به جهانیان سپارش (:سفارش) کرد.

در اندیشه و پیام اشوزرتشت خداوندِ هستی بخش، اهورامزدا نام دارد. اهورا "یعنی هستی بخش"، مز یعنی "بزرگ" و دا از "دانش و دانایی" آمده است. از این دیدگاه خداوند هستی بخش بزرگ دانا است. پس انسان را بنده و برده ی خویش نمی داند بلکه با خرد (منه) و وجدانی(دائنه) که به انسان بخشیده، جایگاه ارزشمند انسانی و دانایی را به او پیشنهاد کرده است. از دیدگاه اشوزرتشت، خداوند کینه توز، انتقام جو، خشمناک و مجازات گر نیست، بلکه سراسر نیکی و داد است.


*گاتاها کتاب آسمانی زرتشتیان

گاتاها کتاب آسمانی زرتتشتیان می باشد که توسط اشوزرتشت به نگارش در آمده و در دل یسنا جای گرفته است. پنج بخش دیگر اوستا شامل یسنا یشت ها، وندیداد، ویسپرد و خرده اوستا توسط انجمن مغان و موبدان بزرگ در درازای تاریخ نوشته شده است.

*پیام اشوزرتشت

اشوزرتشت در رسانیدن پیام اشا به مردم، به هیچ معجزه ای نیاز نداشته است او نه با معجزه، بلکه با زبان خرد و منطق با مردم سخن گفته است. اشوزرتشت پیام اهورا مزدا را به شیوایی و رسایی در سروده های خویش آورده است. گاتاها که نخستین سروده های شعر گونه ی جهان است از روش درست زیستن و رستگار شدن سخن می گوید. گاتاها اندیشه ورز، خردگرا و وجدان پرور است و برای همه ی انسان ها در هر زمان و مکان ساده ترین و بهترین الگوی رفتاری را به گونه ی منطقی و به دور از هر گونه پندار خرافی و نادرست بیان کرده است.

گاتاها یعنی "سرودهای پاک" را مردمی که پیام اشوزرتشت را به کار بسته اند، بر پایه ایمان و درک خود بر آن گذاشته اند. گات ها در بیان اشوزرتشت، مانتره نامیده شده که "کلام اندیشه برانگیز، اهورایی و مقدس" معنا می دهد.

از دیدگاه گات ها، زندگی مادی انسان باید با طبیعت و قوانین حاکم بر آن که اشا نامیده شده، سازگار و همآهنک باشد و در نگرش مینوی، انسان به یاری وهومن دریچه ی دل خود را به سوی راز هستی بگشاید تا روشنایی راستین را ببیند.

سخن گات ها تنها برای دانایان قابل درک است، زیرا نادان و جاهل، بر پایه ی احساسات تند و بی منطق خود حرکت می کند و گوش شنوایی برای پیام اهورایی ندارد. هنگامی که دانا اندیشه ی راستی جویی را می آموزد، باید دانش و بینش خود را به دیگران به ویژه به افراد ناآگاه برساند تا پندار بافی و خرافات از جامعه انسانی رخت بربندد.

*اصول دین زرتشتی:

دین زرتشتی دارای 9 اصل کلی به ترتیب زیر می باشد:

1. باور به اهورا مزدا

2. باور به پیامبری اشوزرتشت

3. باور یه بقای روح و جهان مینوی

4. باور به قانون اشا (راستی و پاکی و عشق اهورایی)

5. باور به برابری انسان ها

6. باور به امشاسپندان و هفت پایه ی عرفان زرتشتی

7. باور به داد و دهش و دستگیری از نیاز مندان

8. باور به سپنته (:مقدس) بودن چهار آخشیج<< آب و باد و خاک و آتش>> و پاک نگه داشتن محیط زیست

9. باور به فرشکرد (:نوآوری)

بدیهی است که سایر دستورهای مذهبی باید همواره در این چهارچوب عمل کرده و نبایستی مخالف این اصول باشد.


*قانون اشا (راستی) (əşa) :

نگرش اشوزرتشت به جهان هستی، پیروی و پیوستن به قانون اشا (راستی به تمام معنی) می باشد. از دیدگاه او خداوند جان و خرد، جهان را بر پایه هنجاری آفریده که بر تمام هستی حکم فرماست. پیامبر ایرانی این هنجار دقیق و نظم حساب شده را اشا می نامد. استواری قانون اشا بر جهان هستی، بازتاب اراده و خواست پروردگار بزرگ است. قانون اشا نیروی هم آهنگ کننده ی جهان هستی است و همه ی پدیده ها از اتم تا کهکشان ها بر پایه این هنجار استوار می باشند. در باور زرتشتی، انسانی به راستی پیروز است که خود را با هنجار هستی همگام و همراه سازد. و راستی و پاکی و درستی، مهر و فروتنی و دیگر فروزه های نیک انسانی را در خود بپروراند.


*دو گوهر همزاد:

اشوزرتشت در پیام خود به دو گوهر همزاد اما متضاد اشاره دارد که در نظم آفرینش نقش دارند. اثر این دو گوهر نیرویی است که در کوچک ترین ذره ها به صورت مثبت و منفی چون پروتون و الکترون وجود دارد و در همه جای هستی و کهکشان، به گونه ی کشش و رانش و یا دو گوهر ناهم گون اثر می گذارد. این ها هیچ کدام در نظم اشا، بد آفریده نشده اند، بلکه لازم و ملزوم یکدیگرند، از این رو اهورا مزدا آفریننده ی بدی ها و زشتی ها نیست. و آن چه بر مبنای اراداه اهورایی آفریده شده، نیک و خوب هستند.

این دو گوهر همزاد و متضاد، به هنگام گزینش در اندیشه ی انسان است که مفهوم نیک و بد پیدا می کند. انسان دانا که از خرد و دانش بهره مند است، سپنته مینو یعنی منش سازنده را در اندیشه پدیدار و پویا می نماید و شخص نادان که تنها از احساس و تعصب پیروی می کند، انگره مینو یعنی منش ویران کننده و آسیب رسان (که در زبان پارسی اهریمن نامیده شده است) در ذهنش به وجود می آید. بنابراین آفریننده ی اهریمن یا اندیشه ی ویران گر، خداوند نیست بلکه انسان نادان است که کژاندیشی را به گفتار دروغ و کردار ناشایست تبدیل می کند.


*دین:

دین از واژه ی <<دئنه>> (dəınə) در اوستا آمده و به معنای وجدان آگاه یعنی نیروی تشخیص خوب از بد و گزینش (:انتخاب) نیک بر پایه خرد و با آزادی و اختیار کامل است. در این بینش، انسانی دین دار است که می اندیشد و با کمک منش نیک خود آزادانه راه اشا (:راستی) را برمی گزیند و رد راه سپنته من شدن گام برمی دارد. انسان با این نگرش، با آزادی در دو جهان مادی و مینوی مسئول می شود و سرانجام بر اساس اصل کنش و واکنش، پادافره گزینش و رفتار خویش را دریافت می کند.



منبع: کتاب "نگاهی به دین زرتشت" نوشته شده توسط انجمن موبدان تهران

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر